Kamperhoek
Over het gebied
De Kamperhoek is een voormalig zanddepot dat is omgetoverd in een plas met een moeras. Het bos is rijk aan vogels en zoogdieren; wandelaars en vogelliefhebbers kunnen hier hun hart ophalen. Het moerasgedeelte van het gebied is afgesloten voor publiek. Wel is er een vogelijkhut met uitzicht op de plas.
Nederlands eerste natuurbouwproject
Landbouwgebieden, steden en bossen waren vanaf het begin ingepland in de blauwdruk van Flevoland, maar natuurgebieden tot eind jaren ’60 van de vorige eeuw niet. RIJP-directeur professor Van Duin was daar een warm voorstander van en bedacht de term ‘natuurbouw’. De Kamperhoek werd het eerste natuurbouwproject in Nederland. Deze plek had na de drooglegging dienst gedaan als zanddepot waarvan niet meer restte dan een natte plek. Er werd een plas gegraven en het moeras is van een kade voorzien. Een pomp houdt sindsdien het waterpeil op niveau. Veel trekvogels gebruiken het eiland en rietmoeras als rust- en slaapplaats. Dat geldt ook voor het rietmoeras aan de westzijde en voor het vochtige tot natte bos ten oosten van de plas. Op het door pony’s begraasde eiland bevindt zich een oeverzwaluwenwand. Sinds 1968 is een vogelringstation in het gebied gevestigd, waardoor zeer veel over het gebruik van het gebied door trekvogels bekend is.
Bijzondere flora en fauna
Dankzij zaaiproeven in de jaren ’70 van de vorige eeuw komen er enkele bijzondere plantensoorten voor in de Kamperhoek, zoals echte sleutelbloem en moeras- en boswederik. Het uitzaaien had tot doel de ontwikkeling van een typische bosflora te bespoedigen. Dat is maar deels gelukt, want de rijping van de bodem en de vorming van een humuslaag – waarin typische bosplanten bij voorkeur groeien- , laten zich niet versnellen. Opvallend is de aanwezigheid van rode ogentroost.
Het altijd vochtige loofbos is zangvogelrijk. Moeras- en bosvogels die voorkomen in de Kamperhoek zijn onder meer de boomvalk, nachtegaal, matkop en roerdomp. Daarnaast zijn er meer dan 20 zoogdiersoorten waargenomen, vooral knaagdieren en hun belagers, zoals hermelijn, bunzing en vos. Al een aantal jaren wordt de vlindersoort grote vos waargenomen. Deze soort is op vele plaatsen in Nederland verdwenen. Bijzonder zijn ook de grote hoeveelheden zeldzame soorten libellen.
Hersteloperatie
Veel vogels onderbreken in de Kamperhoek hun reis na het oversteken van het Ketelmeer om er te foerageren. Dat was in 1968 een belangrijke beweegreden voor de aanleg van de Kamperhoek. Jarenlang functioneerde het gebied voortreffelijk, maar vanaf de jaren ’80 groeide het moeras dicht en raakte het eiland bebost. De plas vulde zich meer en meer met slib. Daardoor verdwenen niet alleen de oeverzwaluwen, maar ook veel andere broedende en pleisterende vogels.
Nadat Het Flevo-landschap in 1994 het beheer van het gebied van Staatsbosbeheer overnam, heeft een grote hersteloperatie de Kamperhoek weer in de oude luister teruggebracht. Het moeras is daardoor veel aantrekkelijker geworden voor libellen en amfibieën. Ook de broedvogelbevolking reageerde bijzonder positief op de ingrepen.
Water doet leven
De 15 ha grasland waarmee de Kamperhoek begin 2000 is uitgebreid, is natuurvriendelijk ingericht door het graven van een retentiebekken, een meertje van 1 ha voor de opvang van tijdelijk overtollig water. Het water in deze plas is een reservevoorraad voor de rest van het gebied. Ook in een ‘normaal’ jaar is er niet voldoende ‘eigen’ water beschikbaar om het gewenste waterpeil te kunnen handhaven. De plas heeft natuurvriendelijke oevers en vormt een gevarieerd leefgebied voor vogels, libellen, vlinders, kleine zoogdieren en vissen. Uniek is de oeverzwaluwwand lang de Visvijverweg. Sinds 2002 broeden hier honderden paren oeverzwaluwen.
In 2023 kregen de moerasnatuur, de graslanden, de oeverzwaluwwand en de natuurbeleving opnieuw een impuls.
Locatie
In Oostelijk Flevoland, nabij de Ketelbrug; bereikbaar vanaf Swifterbant via de Kamperhoekweg, bij de rotonde rechtsaf de Visvijverweg op, 300 m verder is de ingang
Praktische informatie
Beperkt toegankelijk
Alleen het bosgedeelte in het Kamperhoek en de uitkijkbult met vogelkijkscherm zijn toegankelijk voor bezoekers.
Let op! plaatsing kijkscherm vindt plaats in voorjaar 2024.
Parkeren
Je kunt je auto parkeren langs de Visvijverweg.
Kijkhut / kijkscherm
Er is een kijkscherm aanwezig op de vogels rustig te bekijken.
Let op! de vogelkijkhut is niet meer beschikbaar. In het voorjaar van 2024 komt vlakbij een nieuw kijkscherm te staan.
Verrekijker aanbevolen
We adviseren je om je verrekijker mee te nemen.
Laarzen aanbevolen
We adviseren je om laarzen te dragen. Het kan drassig en vochtig zijn.
Honden niet toegestaan
Honden zijn niet toegestaan in dit gebied.
