Noorderwold-Eemvallei: nieuwe natuur rond de oude Eemvallei
Het Flevo-landschap werkt ook op de grens van Almere en Zeewolde aan nieuwe natuur dichtbij voor iedereen: het nieuwe natuurgebied Noorderwold-Eemvallei. Met bos, rietmoerassen en akkers waar vogels volop voedsel vinden, ook ’s winters, én nieuwe vormen van natuurvriendelijke landbouw en ander agrarisch medegebruik.
Kleurige bloemblokken en keverbanken leveren extra insecten op zoals loopkevers, bijen, zweefvliegen, hommels en vlinders. Het zijn daarmee belangrijke bronnen voor natuurlijke plaagbestrijding en voedsel voor insectenetende vogels. De bloemblokken en wintervoedselvelden leveren verder zaden voor overwinterende vogels zoals veldleeuwerik, gorzen, kneutjes en putters, en schuilgelegenheid door het jaar heen. Ook muizen, hazen en reeën vinden er dekking en voedsel.
Zo ontstaat een kleinschaliger, afwisselend landschap, waar het ontspannen wandelen en fietsen is. Waar je de blauwborst, gele kwikstaart en bruine kiekendief kunt horen, in de schemering misschien een vleermuis of grazend ree ziet, en een uitkijkpunt vindt voor nieuwe perspectieven op je omgeving. Duizenden jaren geleden nog een rivierengebied met brede valleien en later veenmoeras, nu nieuwe natuur in de polder waar je die Eemvallei terugleest in het landschap: Noorderwold-Eemvallei.
In totaal gaat het om 231 hectare nieuwe natuur. Een deel van het bos is compensatie voor de bomenkap voor de verbreding van de snelweg A6 bij Almere. Het Flevo-landschap heeft alle hectares inmiddels in bezit. Noorderwold-Eemvallei grenst aan ons natuurgebied De Grote Trap. De windmolens langs de oostrand van Noorderwold-Eemvallei zijn van Pure Energie en Windpark Zeewolde.
Verweven met de stad
Onze ambitie is om van Noorderwold-Eemvallei een gastvrij gebied te maken waar bezoekers natuur en natuurinclusieve landbouw kunnen beleven en ervaren. Het wordt voor veel inwoners van Almere ‘natuur dichtbij’: met Almere Hout en eerste deel van Oosterwold aan de andere kant van de A27, met Almere Buiten aan de andere kant van de A6, en met wat er natuurlijk nog meer in Oosterwold aan woningbouw komt. De komende jaren zal het gebied langzaam onderdeel worden van Oosterwold, waar wonen, voedselproductie en natuur zich meer gaan vervlechten. Het wordt geen Natura 2000-gebied.
Stapsgewijze ontwikkeling
De eerste fase kent drie deelgebieden. Voor deelgebied 3 heeft de gemeenteraad van Zeewolde het gewijzigde bestemmingsplan vastgesteld, voor ontwikkeling van bos en natuurlandbouw. Voor deelgebied 1 en 2 gaat het voorontwerp in het tweede half jaar van 2022 de inspraak in. Voor de tweede fase zijn de plannen nog in ontwikkeling.
Wintervoedselveldjes
Vanwege de urgentie voor akkervogels zijn in afwachting van de definitieve inrichting sinds 2020 in Noorderwold-Eemvallei al enkele velden bloemblokmengsel, zomertortelmix en wintervoedselveldjes ingezaaid. Verder is luzerne en gras/klaver ingezaaid. In 2021 is ook een keverbank aangelegd: stroken grond van 60-70 centimeter hoog met daarop een mengsel van gras en kruiden.
Meer insecten en prooidieren
De maatregelen zorgen samen voor veel extra insecten en meer muizen. Ook leveren de bloemblokken en wintervoedselvelden zaden voor overwinterende vogels. In Noorderwold-Eemvallei werden bijvoorbeeld al gele kwikstaart en tapuit gezien. Ook de zomertortel vond de laagblijvende, open kruidenvegetatie die vroeg bloeit en zo vroeg zaad zet. Het mengsel bestaat uit een kwart grassen en driekwart kruiden. De mengsels moeten jaarlijks of om het jaar opnieuw worden ingezaaid. Daarom is er in het voorjaar van 2022 opnieuw een aantal hectare ingezaaid.
Jong land, rijk aan geschiedenis
Almere en Zeewolde lijken jonge steden op jong land, maar de bodem herbergt een rijke geschiedenis. Zo’n 200.000 jaar geleden liepen hier mogelijk al Neanderthalers rond. Zo’n 12.000 jaar geleden was dit een rivierengebied met brede valleien, omgeven door zandduinen, waardoor er mensen wilden wonen. Zesduizend jaar later was de Eemvallei veranderd van een getijdengebied naar een veenmoeras.
In Noorderwold-Eemvallei houdt de bodem de prehistorische sporen verborgen, maar op hoogtekaarten schijnt de oude rivierloop van de Eem wel door. In het noordelijke deel van Noorderwold-Eemvallei (de zogenoemde eerste fase) volgt de inrichting het spoor van de rivier.
Programma Nieuwe Natuur
Noorderwold-Eemvallei is begonnen als gezamenlijk initiatief van Het Flevo-landschap en biologisch landbouwbedrijf ERF. Stichting Hemus heeft in 2021 het stokje overgenomen van ERF als projectpartner.
Het nieuwe natuurproject wordt mede mogelijk gemaakt door het programma Nieuwe Natuur van de provincie Flevoland en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
