
Bij de Lepelaarplassen, één van de kerngebieden van Nationaal Park Nieuw Land, hebben we nu bezoekerscentrum De Trekvogel. Dat is om verschillende redenen aan vernieuwing toe. Het gebouw, in de jaren zestig voor de tijdelijkheid gebouwd, is 'op' en door de constructie en gebruikte materialen op geen enkele manier te renoveren of verbouwen om te gaan voldoen aan de wensen van deze tijd. In mei 2021 hebben we ons voornemen tot sloop en nieuwbouw wereldkundig gemaakt. Voorjaar 2022 besloot de gemeente Almere dat de Trekvogel geen gemeentelijk monument wordt. We zijn nu onze plannen verder aan het uitwerken. Sinds maandag 24 oktober 2022 is het bezoekerscentrum voor langere tijd dicht, met het oog op de winter, de technische staat en de voorbereidingen voor de sloop. Het parkeerterrein en de picknickbanken blijven vooralsnog beschikbaar. Nieuwe bezoekers helpen we op weg met een informatiepaneel en verwijzingen naar informatie op onze website.
Koffie met wat lekkers, een smaakvolle lunch, een borrel met een hapje erbij. Van binnen volop zicht op het groen en de mooie luchten. Buiten zitgelegenheid, een natuurspeelplek en een fijne fietsenstalling. Een plek om even aan te waaien, uit te rusten en bij te praten. Om meer te weten te komen over het gebied, routes en activiteiten. Om een wandeling of fietstocht te starten en na afloop ervaringen te delen. Een plek, kortom, die natuur, landschap en cultuurhistorie ademt, waar je je makkelijk thuisvoelt - ook met modderige wandelschoenen en stevige rugzak - en graag terugkomt. Dat is hoe we bij het Lepelaarplassengebied in Almere bezoekers willen gaan ontvangen. Met meer kwaliteit van voorzieningen, meer licht, lucht en groen, en het verhaal van natuur, landschap en de cultuurhistorie van de locatie als integraal onderdeel daarvan.
De nieuwbouwplannen zijn inmiddels in ontwikkeling. We hopen hier in 2024/2025 weer bezoekers aan het Lepelaarplassengebied en Nationaal Park Nieuw Land te kunnen ontvangen.
Referentiebeelden
Ons bezoekerscentrum ligt naast de Lepelaarplassen, het Wilgenbos en het Vaartsluisbos. Dit Lepelaarplassengebied is een uniek stukje Nederland; het begin van het nieuwe land. Hier komen natuurbeleving, cultuurhistorie en ontspannen genieten samen. Door de verschillende soorten natuur heeft het elke natuurliefhebber wat te bieden. Maak een rustige wandeling naar de wetlands van de Lepelaarplassen en vergeet je verrekijker niet zodat je vanuit de vogelkijkhut alle bijzondere vogels kunt spotten. Het Wilgenbos is een mysterieus bos dat bewust met rust gelaten wordt. Verken hier je eigen paadjes en zoek de bevers. Het kan hier flink drassig zijn, dus vergeet je laarzen of wandelschoenen niet. Het Vaartsluisbos is een fijne plek voor een rustig rondje met de hond, een picknick met het gezin of je vaste hardlooproute.
De Lepelaarplassen zijn al ruim vijftig jaar natuurgebied, en zijn net als het Wilgenbos ontstaan in de periode van aanleg van de Zuidelijke Flevopolder (1959-1968). Meer over de geschiedenis van de Lepelaarplassen in dit nieuwsbericht (26 april 2021) en artikel in ons magazine (voorjaar 2021).
Gebouw de Trekvogel ligt op het voormalig werkeiland van waaruit de basis van Almere is gelegd. Vanaf dit eiland werkten dijkwerkers en andere polderbouwers aan de aanleg van de ringdijk van Zuidelijk Flevoland en de bouw van het poldergemaal Blocq van Kuffeler, de schutsluis en de bijbehorende brug. De Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) bouwde de Trekvogel als kantine en ambtenarenpension. Het geheel is destijds als bouwpakket per schip aangevoerd, en was bedoeld voor de tijdelijkheid: het gebouw had een verwachte levensduur van 25 jaar. In het kantinegebouw werden op werkdagen de maaltijden voor de werklieden bereid.
In de jaren zeventig kreeg de kantine een tweede leven als café-restaurant. Na enige jaren leegstand en kraak begin jaren tachtig, werd het in 1987 herbestemd als natuurinformatiecentrum en veldbiologisch station van de RIJP. In 1994 droeg Rijkswaterstaat (als opvolger van de RIJP) het gebouw over aan een jong Het Flevo-landschap, die het natuurinformatiecentrum handhaafde. In het voorjaar 1997 ging de Trekvogel weer officieel open voor publiek, met behulp van vrijwilligers. De kantoren en het veldbiologisch station werden werk- en opslagruimte.
De cultuurhistorische waardestelling is online beschikbaar (pdf opent in nieuw scherm).
Bouw schutsluit en gemaal De Blocq van Kuffeler, op de achtergrond de voormalige kantine en dienstwoningen (1967). Foto: RIJP, Frans Potuyt, Flevolands archief